Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Merkez yönetim Kurulu adına Samandağ şubesi Başkanı Atiye Sönmez Erdoğdu yaptığı açıklamada; “Ulu Önder Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’da Anadolu topraklarına ayak basar basmaz uygulamaya koyduğu bir kararı vardı: “Ulus egemenliğine dayanan, tam bağımsız yeni bir Türk devleti kurmak” dedi.

reklam

Başkan Erdoğdu yayınladığı açıklamada, “O’nun Büyük Söylev’de de vurguladığı gibi, Samsun’a çıktığı zaman genel durum ve görünüş şöyleydi: Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’nda yenilmiş ve 30 Ekim 1918’de koşulları son derece ağır Mondros Ateşkes Anlaşması’nı imzalamıştı. Ulus, Büyük Savaş boyunca yorgun ve yoksul bir duruma düşmüştü; Halife-Sultan Vahdettin ise yalnızca kendini ve tahtını korumaya yönelik önlemler peşinde koşarken, güçsüz ve korkak Damat Ferit Hükümeti de padişahın isteklerine uymuştu. Ateşkes anlaşması uyarınca Ordu’nun elinden silahları ve cephanesi alınmaya başlanmış, savaşın galibi İtilaf Devletleri ise uydurma nedenlerle ülkenin birçok bölgesini işgal etmişlerdi. Bu korkunç ve vahim durum karşısında ülkenin birçok yerinde ve bölgesinde kurtuluş çareleri aranmaya başlanmış ve bu doğrultuda Reddi İlhak ve Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri kurulmuştu.

Gerçek kurtuluş için “ya istiklal ya ölüm” diyen Mustafa Kemal Paşa’ya göre, Türk ata yurduna ve bağımsızlığına saldıranlara ulusça silahlı olarak karşı çıkılması gerekiyordu. Ancak uygulama evrelere ayrılarak, ulusun duygu ve düşünceleri hazırlanarak amaca ulaşılabilirdi. Dolayısıyla Mustafa Kemal Paşa, Samsun’a çıkarak Anadolu’yu kurtarmak ve örgütlemek yolundaki kararını uygulama alanına koyuyor ve Milli Mücadele’yi fiilen başlatıyordu.

O, Samsun’dan sonra gittiği Havza’da bir yandan Milli Mücadele için gerekli olan askeri gücü organize ederken diğer yandan halkın işgallere karşı bilinçlendirilmesini ve işgallerin düzenlenecek toplantılarla, mitinglerle yüksek sesle protesto edilmesini sağlıyordu. Havza’dan sonra gittiği Amasya’da yayınlanan Amasya Genelgesi’nde ise, Milli Mücadele’nin niçin ve nasıl yapılacağı açıklanarak, ”ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim ve kararının kurtaracağı” yalnızca İstanbul Hükümeti’ne değil tüm dünyaya ilan ediliyordu. Bu genelgenin Anadolu’nun örgütlenmesi yönündeki somut sonuçları Erzurum ve Sivas Kongrelerinde ortaya çıkıyor ve alınan kararlarla Milli Mücadele’nin esas programı hazırlanıyordu.

İleride gerek Misak-ı Milli’de gerekse TBMM’nin açılışında etkili olacak kararların alındığı Sivas Kongresi’nden sonra Heyet-i Temsiliye üyeleriyle kolordu komutanlarının Sivas’ta yaptığı toplantıda (16 Kasım 1919), Heyet-i Temsiliye Başkanı Mustafa Kemal Paşa’nın Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nın Anadolu içinde toplanmasını istemesine karşın bu isteği destek bulmuyor ve Meclis’in İstanbul’da çalışması benimseniyordu. Bununla birlikte Heyet-i Temsiliye’nin “Meclis-i Mebusan’ı ve milleti izlemek ve yönetebilmek” için daha yakın bir yerde bulunması gerektiğini düşünen Mustafa Kemal Paşa’nın yönlendirmesiyle Heyet-i Temsiliye merkezinin Ankara olması kabul ediliyor ve bu doğrultuda Mustafa Kemal Paşa ve Heyet-i Temsiliye 27 Aralık 1919’da Ankara’ya geliyordu.

reklam

16 Mart 1920’de İstanbul’un resmen işgal edilmesi, Mustafa Kemal Paşa’ya yeni Türk Devleti’ni Ankara’da kurma olanağını veriyordu. Hemen ertesi gün Ordu komutanlarına gönderdiği genelgede, İstanbul’un işgaliyle birlikte çalışmalarına ara veren Meclis-i Mebusan’ın Ankara’da toplanacağını bildirerek yeni Türk Devleti’nin ilerideki başkentinin Ankara olacağının sinyallerini vermişti. Ancak yapılacak yeni seçimlerle “kurucu” nitelikte bir meclisin Ankara’da toplanmasını istiyordu. Sonuçta yeni seçilen milletvekilleri ile Osmanlı Meclis-i Mebusanı’ının Ankara’ya gelen üyelerinin birleşmesiyle Büyük Millet Meclisi 23 Nisan 1920’de toplandı. Böylece Ankara hukuken olmasa da fiilen hükümet merkezi oldu.

27 Aralık 1919’dan itibaren Türk Kurtuluş Savaşı’nın yürütüldüğü merkez olan Ankara’da yeni devlet kurulmuştur; dolayısıyla Ankara, yeni Türk Devleti’nin gerçekte başkenti olmuştur.

Ankara’nın jeopolitik, stratejik ve coğrafi konumunun yanı sıra Ankara halkının İzmir’in Yunanlılarca işgalini protesto etmek için düzenlediği mitingler ve kentte Müdafaai Hukuk merkezinin kurulması, diğer yandan başta Mustafa Kemal Paşa olmak üzere Heyeti Temsiliye’ye gösterilen sıcak ilgi ve İstanbul’un siyasal ve toplumsal çevresine karşı duyulan güvensizlik, Ankara’nın yönetim merkezi olarak seçilmesinde rol oynayan önemli etkenlerdendi.

Ankara’nın başkent olması için Lozan Antlaşması’nın imzalanması ve İstanbul’un İtilaf Devletleri’nden kurtarılması beklenmişti. 9 Ekim 1923’te Malatya Mebusu İsmet Paşa ve 13 arkadaşı TBMM’ne bir yasa tasarısı sunarak Ankara’nın başkent olmasını önermişlerdir. Yasa tasarısı, Anayasa komisyonundan hızla geçtikten sonra TBMM Genel Kurulunda görüşülmüş ve bir karşıt oyla TBMM’nin 27 numaralı kararı olarak 13 Ekim 1923’de oy çokluğuyla onaylanmıştır. Böylece Ankara hukuken Türkiye Devleti’nin başkenti olmuştur. 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilanından ve 3 Mart 1924’te halifeliğin kaldırılmasından sonra ise, 20 Nisan 1924 tarihinde TBMM tarafından kabul edilen Anayasa’nın 2. Maddesinde Ankara’nın Türkiye’nin başkenti olduğu belirtilmiştir. Başkent Ankara, 1961 ve 1982 tarihli anayasalarda 3. maddelerde yer almış ve 1982 Anayasası’na göre Anayasanın değişmez, değiştirilmesi teklif bile edilemez bir maddesi (4. Madde) olmuştur.

Ne üzücüdür ki, günümüzde, Anayasanın ilk dört maddesinin değiştirilmesi konusunda bazı siyasiler tarafından nabız yoklanmaktadır. Gerek devletin şeklinin, gerek Cumhuriyet’in niteliklerinin gerekse devletin bütünlüğünün, resmi dilinin, bayrağının, milli marşının ve başkentinin belirtildiği ilk üç madde tartışmaya açılmak istenmektedir. Öncelikle laik, demokratik Cumhuriyeti ortadan kaldırmayı amaçlayan, Atatürk devrim ve ilkelerine yönelik bu planlı girişim ve saldırıları kınıyoruz ve Derneğimizin kuruluş gerekçesinde de belirtildiği üzere, onlara bekçilik yapacağımıza söz veriyoruz. Büyük Atatürk’ün önderliğinde emperyalizme ve onun yerli işbirlikçilerine karşı verilen Milli Mücadele’nin, Ulusal Bağımsızlık Savaşımızın zaferle sona ermesinin mutlu bir sonucu olarak Ankara’nın Başkent ilan edilmesinin 98. yılında, Ankara’nın ilelebet Atatürk’ün kurduğu Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin başkenti olarak kalacağını ilan ediyoruz.”dedi.

reklam

GİZLİLİK İLKELERİ
www.hatayyenihaber.com’un tüm hakları saklıdır. Kod, haber, resim, röportaj gibi her türlü içeriğinin tüm telif hakları www.hatayyenihaber.com’a aittir. www.hatayyenihaber.com sitesinde yer alan bütün yazılar, materyaller, resimler, ses dosyaları, animasyonlar, videolar, dizayn, tasarım ve düzenlemelerimizin telif hakları 5846 numaralı yasa telif hakları korunmaktadır. Bunlar www.hatayyenihaber.com’un yazılı izni olmaksızın ticari olarak herhangi bir şekilde kopyalanamaz, dağıtılamaz, değiştirilemez, yayınlanamaz. İzinsiz ve kaynak belirtilmeksizin kopyalama ve kullanımı yapılamaz.
www.hatayyenihaber.com’daki harici linkler ayrı bir sayfada açılır. Yayınlanan yazı ve yorumlardan yazarları sorumludur. www.hatayyenihaber.com’da hiçbir bildirim yapmadan, herhangi bir zaman değişikliğe gidebilir. Bu sitedeki bilgilerden kaynaklı hataların hiçbirinden sorumlu değildir
PRİVACY POLİCY
We will keep your information confidential except where disclosure is required or permitted by law (for example to government bodies and law enforcement agencies). Generally, we will only use your information within the www.hatayyenihaber.com. However, sometimes the www.hatayyenihaber.com uses third parties to process your information. www.hatayyenihaber. comrequires these third parties to comply strictly with its instructions and the www.hatayyenihaber.com requires that they do not use your personal information for their own business purposes, unless you have explicitly consented to the use of your personal information in this way. When you interact with the www.hatayyenihaber.comwe sometimes receive personal information about you. For example, if you write to us or sign up to a newsletter, you might tell us who you are, how we can contact you and what you think of the www.hatayyenihaber.com and its services. When you use www.hatayyenihaber.com online services, we use cookies and collect IP addresses. You can find out more about this in the www.hatayyenihaber.com cookies section of our full Privacy Policy.